พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์  เป็นพิพิธภัณฑ์เฉพาะทางเกี่ยวกับ “เงินตรา” แหล่งเรียนรู้วิวัฒนาการเงินตราไทยผ่านประวัดิศาสตร์เศรษฐกิจและสังคมของประเทศ 

รวมทั้งเป็นศูนย์กลางสำหรับนักสะสมเหรียญและผู้สนใจทั่วไป ในการพบปะ แลกเปลี่ยนความรู้ และกิจกรรมด้านเหรียญกษาปณ์ โดยพิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์ อยู่ภายใต้ความดูแลของสำนักทรัพย์สินมีค่าของแผ่นดิน  กรมธนารักษ์  กระทรวงการคลัง

ภายในอาคารแบ่งเป็น

นิทรรศการถาวร ชั้น ๑

• ปฐมบทแห่งเงินตรา : แอนิเมชั่นสี่มิติ ฉายบนผนังถ้ำแบบ ๓๖๐ องศา บอกเล่าจุดเริ่มต้นแห่งการแลกเปลี่ยนของสังคมมนุษย์ ตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ก่อนแปรเปลี่ยนสู่การใช้สื่อกลางและปรับปรุงวัสดุที่ใช้เป็นสื่อกลางเมื่อโลกค้นพบโลหะ
• เส้นทางวิวัฒนาการเงินตรา : ทำไมชาวมองโกลถึงเลือกใช้หนังกระรอกในการแลกซื้อสินค้า ในขณะที่ชาวอินเดียนแดงในอเมริกาเหนือกลับใช้หนังตัวบีเวอร์ ร่วมรับรู้ความแตกต่างของสื่อกลางอันเกิดจากปัจจัยด้านภูมิศาสตร์ สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรมความเชื่อของคนทั่วโลก
• พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระผู้ปฏิรูปเหรียญกษาปณ์ไทย : เรื่องราวการปฏิรูปเงินตราในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔  เป็นผลให้ประเทศสยามมีเหรียญกษาปณ์ใช้สืบเนื่องมากว่า ๒ ศตวรรษ

นิทรรศการถาวร ชั้น ๒

• นานาอาณาจักรเหรียญ : จัดแสดงเหรียญสมัยฟูนัน ทวารวดี ละโว้ และศรีวิชัย เหรียญในสมัยแรกเริ่มที่ปรากฏในพื้นที่ประเทศไทย ซึ่งเคยเป็นส่วนหนึ่งของดินแดนที่เรียกว่า “สุวรรณภูมิ” พร้อมถ่ายทอดที่มาและลวดลายซึ่งเป็นสัญลักษณ์มงคล ผ่านสภาพสังคมและการค้าของดินแดนในอาณาจักรโบราณ
• เริ่มต้นอาณาจักรไทย : จัดแสดงพดด้วง เงินตราของชนชาติไทยในอดีต พร้อมเรียนรู้วิถีชีวิตของผู้คนและเศรษฐกิจ สมัยอาณาจักรสุโขทัยและกรุงศรีอยุธยา ท่ามกลางบรรยากาศตลาดในย่านชุมชน
• กษาปณ์รัตนโกสินทร์ : จัดแสดงเหรียญสมัยรัตนโกสินทร์ จำนวนกว่า ๒๐๐ เหรียญ กับเรื่องราวในยุคบุกเบิก ปฏิรูป พัฒนา และปรับตัวของเหรียญกษาปณ์ไทยร่วมสองศตวรรษที่ผ่านมา
• เหรียญกับสังคมและความเชื่อ : แกลอรี่ชีวิตที่สะท้อนมิติของเหรียญในด้านอื่นๆ ที่เข้ามามีบทบาทในทุกช่วงชีวิตของมนุษย์แบบที่เราอาจนึกไม่ถึง
• เหรียญนานาชาติ : ทำความรู้จักกับเหรียญกษาปณ์หมุนเวียนจากทุกประเทศทั่วโลกกว่า ๑,๕๐๐ เหรียญ พร้อมเรื่องราวที่พวกเขาเลือกบันทึกไว้บนเหรียญ และตื่นตาตื่นใจกับเทคนิคล้ำสมัยในการผลิตเหรียญกษาปณ์ที่ระลึกของ แต่ละชนชาติ
• กว่าจะมาเป็นเหรียญ : ฝีมือและความชำนาญในการออกแบบ ตลอดจนกระบวนการผลิตที่ละเอียดและประณีต บอกเล่าความหลากหลายตลอดกระบวนการกว่าจะมาเป็นเหรียญ
• รู้รอบเหรียญ : รู้จักเรื่องราวของเหรียญอย่างรอบด้าน ตั้งแต่ขอบลึกลงไปจนถึงเนื้อโลหะ
• ร้อยเรียงเรื่องเงินตรา : สรุปบันทึกการเดินทางของเงินตราที่เปลี่ยนรูปร่างเรื่อยมาตามสภาพเศรษฐกิจและสังคม ตลอดจนการเกิดขึ้นของสื่อกลางการชำระเงินแบบใหม่

นิทรรศการถาวร ชั้น ๓

• ยุคทองของเหรียญไทย : เรื่องราวของเหรียญสมัยรัชกาลปัจจุบันที่ได้รับการเรียงร้อย เพื่อบอกเล่าเรื่องราวตั้งแต่ต้นรัชกาลจนถึงปัจจุบัน
• ห้องจัดแสดงเหรียญ ร.9
• ห้อง OUTTRO

นิทรรศการชั่วคราว : เหรียญของพ่อ

จัดทำขึ้นเพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชฯ รัชกาลที่ ๙  ที่มีต่อปวงชนชาวไทยจนแพร่ไกลถึงต่างประเทศให้เป็นที่ประจักษ์ต่อพระวิริยะอุสาหะและพระอัจฉริยะภาพของ “พระมหากษัตริย์นักพัฒนา”   โดยแบ่งออกเป็น  ๓  ส่วนนิทรรศการ   ได้แก่

• ส่วนที่ ๑ : ทุกท่านได้จะได้รับชมความในใจของพสกนิกรชาวไทยต่อการสูญเสียพระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่พระองค์หนึ่งไป  “ความในใจพสกนิกรต่อพ่อหลวงรัชกาลที่ ๙” พร้อมกับผลงานต่างๆที่ประชาชนทุกคนตั้งใจรังสรรค์เพื่อถวายแด่พระองค์เป็นครั้งสุดท้าย ทั้งบทเพลงจากศิลปิน , ภาพวาดจากหลายแขนงจากหลายศิลปินผู้ตั้งใจรังสรรค์ ค่ะ/ครับ

• ส่วนที่ ๒ : “กลางใจ ไทยนิรันดร์”  ที่จะได้รับทราบข้อมูลเกี่ยวกับเหรียญสำคัญในรัชกาลที่ ๙ ถึง ๙ เหรียญด้วยกันพร้อมกับชมภาพเสมือนจริง รวมทั้ง พระราชกรณียกิจในรัชกาลที่ ๙  บางส่วนจากกว่า ๓,๐๐๐ โครงการในพระราชดำริ

• ส่วนที่ ๓ : “ก้าวตามรอยความดี”  เพราะในวันนี้ไม่มีอะไรดีไปกว่าการยึดมั่นในความดีงามตามแบบอย่างพระองค์ ให้คำสอนของพระองค์เป็นเสมือนรอยเท้าที่ให้เราได้ก้าวตาม ร่วมทำความดีถวายพ่อ สร้างสังคมแห่งความดีงาม   รู้รักสามัคคี  ฝากคำสัญญาไว้กับใจตัวเองแล้วจงมุ่งมั่นตั้งใจทำ   เพื่อให้สมกับพระราชปณิธานของพระองค์

ห้องสมุด :ให้บริการสารสนเทศที่เกี่ยวข้องกับเหรียญกษาปณ์และเงินตราที่หลากหลายและครอบคลุม ทั้งหนังสือ นิตยสาร งานวิจัย และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ ตลอดจนมีพื้นที่จัดกิจกรรมเกี่ยวกับเหรียญและเงินตราสำหรับผู้ที่สนใจ

ห้องกิจกรรมครอบครัว : โดยห้องนี้จะมีกิจกรรมที่รองรับและเสริมสร้างความสัมพันธ์ภายในครอบครัวรวมไปถึงระหว่างครอบครัวด้วย