จังหวัดแม่ฮ่องสอนจะมีประเพณีหลู้ข้าวหย่ากู๊ ( หลู่ข้าวใหม่เดือนสาม) ข้าวหย่ากู๊มีลักษณะคล้ายข้าวเหนียวแดง ประชาชนตามป็อก(ชุมชน)ต่างๆจะช่วยกันกวนข้าวหย่ากู๊ ก่อนวันมาฆบูชา 1 วัน  วัตถุดิบก็นำมาจากบ้านช่วยกันคนละไม้คนละมือ ซึ่งก็มีเพียงข้าวเหนียว น้ำตาลทรายแดง  น้ำอ้อย  กะทิ น้ำ  เมื่อกวนจนได้ที่ข้าวเหนียวสุก  หอมแล้ว ก็จะช่วยกันขนใส่รถ  แห่ไปตามถนนถวายตามวัดต่างๆและให้ทานกับบ้านใกล้เรือนเคียง

      ประเพณีนี้มีความเป็นมาซึ่งมีผู้เล่าว่า เมื่อครั้งที่พระพุทธเจ้าได้เสด็จออกไปบิณฑบาตรตามหมู่บ้านในท้องนาท้องไร่ บังเอิญขณะนั้นเกิดฝนตกทำให้พระพุทธเจ้าเปียกฝน จึงได้เข้าไปผิงไฟในโรงนา ขณะนั้นชาวนาเจ้าของโรงนา กำลังกวนข้าวหย่ากู๊ เมื่อทำเสร็จก็นำไปถวายพระพุทธเจ้า  พระพุทธเจ้ายังไม่ฉันท์ แต่นั่งผิงไฟ ชาวนาจึงใส่ฟืนเพิ่มขึ้นจนผ้าสบงจีวรของพระพุทธเจ้าแห้งดีแล้วจึงถวายข้าวหย่ากู๊  โดยมีความเชื่อว่าชาวนาหรือผู้ที่ทำนามีความเชื่อว่าถ้าได้ทำข้าวหย่ากู๊ไปถวายตามวัดและให้ทานกับเพื่อนบ้าน แล้วจะทำให้ในปีต่อไปทำนาจะได้ข้าวเพิ่มขึ้นอีก

ข้อมูลจาก  : เทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน

http://www.mmhs.go.th/