คำแนะนำการใช้งาน
ขยายขนาดตัวอักษร
เพิ่มระยะห่างตัวอักษร
เพิ่มขนาดลูกศรชี้
ตำแหน่ง
เส้นช่วยในการอ่าน
เน้นการเชื่อมโยง
ปรับชุดสี
เปิดการใช้งาน
ปิดการใช้งาน
Instructions for use
เริ่มต้นใช้งาน
Text Size

การขยายขนาดตัวอักษร

สามารถเลือกปรับขนาดตัวอักษรได้ 3 ระดับ คือ 20% 30% และ 40% จากขนาดมาตรฐาน

Text Spacing

การเพิ่มระยะห่างตัวอักษร

การปรับระยะห่างของตัวอักษร และช่องว่างระหว่างบรรทัด สามารถปรับได้ 3 ระดับ เพื่อให้อ่านข้อมูลต่างๆ ได้ง่ายขึ้น

Large Cursor

การเพิ่มขนาดลูกศรชี้ตำแหน่ง

ขยายขนาดของลูกศรชี้ตำแหน่ง (Cursor) ให้ใหญ่ขึ้นถึง 400%


Reading Guide

เส้นช่วยในการอ่าน

จะมีเส้นปรากฏขึ้น พร้อมกับการเลื่อนลูกศรชี้ตำแหน่ง เพื่อให้ผู้อ่านสามารถโฟกัสข้อความที่ต้องการอ่านได้สะดวกขึ้น

Highlight Links

เน้นการเชื่อมโยง

ช่วยเน้นและแยกส่วนของลิงค์หรือปุ่มต่างๆ ออกจาก เนื้อหาภายในเว็บไซต์ เพื่อให้สามารถมองเห็นปุ่มได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

Change Color

เลือกปรับชุดสี

สามารถเลือกปรับชุดสีของเว็บไซต์ได้ 4 แบบตัวอักษรและปุ่มต่างๆ มีสีเข้มคมชัด มองเห็นได้ชัดเจน

Back

ศาลเจ้าปู่หนองอุดม

ตั้งอยู่ที่ บริเวณด้านหลังป่าดูนลำพัน บ้านนาเชือก ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม

ศาลเจ้าปู่หนองอุดม

ศาลเจ้าปู่หนองอุดมปัจจุบันตั้งอยู่บริเวณด้านหลังป่าดูนลำพัน บ้านนาเชือก ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม คำว่า “หนองอุดม” ไม่สามารถบอกถึงที่มาของชื่อได้ว่าใครเป็นผู้ตั้งหรือเรียกชื่อตามสิ่งใดจากการสัมภาษณ์ นายเคน ปะตะเก อายุ ๖๙ เล่าว่า[๑]

“ ศาลตาปู่หนองอุดม มีมาตะโดนแล้วเพิ่นกะบ่ได้บอกว่าเป็นหยังคือซื่อนี้ ฮู้แต่ว่าเป็นผีอาฮัก[๒] ของไทบ้านเฮา และกะคนรอบๆนาเชือก ลาวกะเป็นศาลตาปู่ใหญ่กว่าศาลตาปู่อื่นๆในนาเชือกเฮา ”

นอกจากผู้คนในบ้านนาเชือกแล้วก็ยังมีผู้คนต่างถิ่นที่ศรัทธาในเจ้าปู่หนองอุดม เช่น บ้านกุดรัง บ้านบักหม้อ บ้านหนองม่วง บ้านหนองแสง บ้านหนองเรือ บ้านหนองเม็ก บ้านหินตั้ง บ้านหัวช้าง บ้านโคกกลม บ้านหนองทิศศร บ้านห้วยหิน บ้านค้อทิ ดำรงวัฒนา หนองเหล่าใหญ่ ห้วยทราย สันติสุขหมู่ที่ ๑๒ และ หมู่ที่ ๑๕ สระแก้ว ค้อม่วง ที่ต่างศรัทธาในเจ้าปู่หนองอุดม

จากที่ได้กล่าวมาแล้วนั้น นอกจากชาวบ้านนาเชือกแล้ว ก็ยังมีชาวบ้านรอบๆข้างที่ศรัทธาใน เจ้าปู่หนองอุดมเพราะชาวบ้านเชื่อกันว่าเจ้าปู่หนองอุดมนั้นศักดิ์สิทธิ์และมีอิทธิฤทธิ์สามารถดูแลรักษาบ้านเมืองและครอบครัวให้อยู่เย็นเป็นสุข อีกทั้งทำให้พืชผลทางการเกษตรทั้งได้ผลดีตามที่ต้องการ และเจ้าปู่หนองอุดมท่านถือว่าเป็นผีใหญ่ที่สุดของอำเภอนาเชือกมีอำนาจอิทธิฤทธิ์มากกว่าผีตัวอื่น จากการสัมภาษณ์ นายน้อย เทียนอินทร์ อายุ ๙๒ (หมอจ้ำ) เล่าถึง อิทธิฤทธิ์เจ้าปู่หนองอุดมให้ฟังว่า[๓]

“ตอนเป็นเด็กน้อยได้ยินเสียงเสือเสียงม้าผ่านไปมาแถวๆในหมู่บ้านพอออกมาเบิ่งกะบ่เห็นหยัง กะคิดว่าคงสิเป็นเพิ่นแสดงให้เฮาเห็น”

จากการสัมภาษณ์ นางตุ เพียงศรี อายุ ๗๕ เล่าถึง อิทธิฤทธิ์เจ้าปู่หนองอุดมให้ฟังว่า[๔]

“ตะกี้ยามมื้อสำคัญ มื้อวันพระใหญ่ กะสิเห็นแสงไฟพุ่งออกจากหลังป่าดูน ไปทางพระธาตุนาดูน ลาวคงสิไปไหว้นั้นละ บางเที่ยกะได้ยินเสียงม้า เสียงเสือแล่นอยู่ในป่าดูน”

เดิมที่ศาลไม่ได้เป็นดังในปัจจุบันเป็นเพียงศาลไม้เล็กๆเท่านั้น และตั้งอยู่สูงกว่าพื้นดินไม่เท่าไร เพราะชาวบ้านเชื่อกันว่า เจ้าปู่หนองอุดมท่านนั้นไม่มีตัวตนเหมือนกับคนเรา ท่านมีกายเป็นทิพย์ที่สามารถอยู่ที่ไหนหรือส่วนไหนของศาลก็ได้ในระยะแรกจึงไม่มีรูปเคารพดังปัจจุบัน

ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๔ ชาวบ้านได้มีการสร้างศาลเจ้าปู่หนองอุดมขึ้นใหม่ให้ดีกว่าเดิม เพื่อความมั่นคง ของตัวศาลเพราะเดิมที่ศาลสร้างขึ้นด้วยไม้จึงเกิดความไม่มั่นคง อาจพังได้ด้วยหลายเหตุผลทั้ง พายุ แมลงกัดกิน จึงทำให้ชาวบ้านที่เคารพนับถือเจ้าปู่หนองอุดมได้รวบรวมเงินสร้างศาลหลังใหม่ขึ้นในบริเวณที่เดิมและศาลที่สร้างขึ้นใหม่นั้นก็มีความมั่นคงกว่าศาลแบบเดิม คือสร้างเป็นศาลปูนมีขนาดใหญ่กว่าเดิม ทนต่อพายุฝน ไม่พังง่ายเหมือนกับศาลไม้แบบเก่า สามารถอยู่ได้นาน

เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๙ ชาวบ้านได้สร้างรูปเคารพของเจ้าปู่หนองอุดมขึ้น ซึ่งตั้งอยู่ข้างๆศาลปูนชาวบ้าน เชื่อกันว่ารูปปั้นที่ได้สร้างขึ้นนั้นรูปร่าง หน้าตา เหมือนกับเจ้าปู่หนองอุดม ข้างหน้ารูปปั้นนั้นมีการสร้างรูปปั้น เสือ และ ม้า เพราะเชื่อว่าสัตว์สองตัวนี้เป็นบริวารของท่าน

ผู้ที่เป็นคนริเริ่มในการสร้างรูปเคารพเจ้าปู่หนองอุดมนี้คือ พระครูทักษิณ ธรรมมานุวัฒะ เจ้าอาวาส วัดทักษิณาราม หรือวัดนาเชือก ไม่ทราบว่าเพราะเหตุใดท่านถึงให้สร้างขึ้น แต่จากการสัมภาษณ์ ร.ต.ต. บุญช่วย คชโคตร อายุ ๗๑ เล่าว่า[๕]

“ บ่ฮู้ว่าเป็นหยังเจ้าอาวาสลาวคือให้สร้างรูปปั้นตาปู่ขึ้น ลาวกะคงสิฝันแต่ลาวกะบ่ได้บอกแต่ลาววาดรูปมาให้ปั้นแบบนี้ ตามที่ลาววาดมาให้ ”

รูปเคารพเจ้าปู่หนองอุดมถูกสร้างขึ้นด้วยพลังศรัทธาของชาวบ้านที่มีต่อเจ้าปู่หนองอุดม เพราะเงินที่สร้างทั้งหมดนั้น คือเงินของชาวบ้านผู้ที่มีความศรัทธาร่วมกันสร้างขึ้น จากนั้นชาวบ้านห้วยทรายได้ร่วมกันสร้างศาลเพื่อคลุมรูปเคารพเจ้าปู่หนองอุดมในปีเดียวกัน

ลักษณะของรูปปั้นเจ้าปู่หนองอุดม

เป็นรูปปั้นผู้ชายอายุสูงวัย มีขนาดเท่ากับคนจริงสูงประมาณ ๑๗o เซนติเมตร ในมือข้างซ้ายถือขวดสาโท ข้างขวาถือมีดดาบ ใส่ชุดพื้นเมือง เสื้อผ้าฝ้าย กางเกงผ้าฝ้าย มีหมวกอยู่ทางด้านขวามือ มีผ้าขาวม้าผูกเอว ตัวรูปปั้นเป็นสีทองแดง

ศาลเจ้าปู่หนองอุดมนั้นชาวบ้านในอำเภอนาเชือกให้ความเคารพนับถือเป็นกันอย่างมากพอถึง พุธแรก ของเดือนหกจ้ำ(ผู้อาวุโสของหมู่บ้านและเป็นผู้นำในการทำพิธี)จะเป็นผู้กำหนด วันเลี้ยงเจ้าปู่หนองอุดม ก่อนวันเลี้ยงชาวบ้านจะไปทำความสะอาดศาลเจ้าปูหนองอุดมและบริเวณรอบ ๆ ที่ศาล

เช้าวันเลี้ยงทุกบ้านจะนำเครื่องเลี้ยง มี ขัน ๕ เทียน ๕ คู่ ดอกไม้ ๕ คู่ บายศรีใหญ่ ๑ พาน บายศรีปากชาม ๑ คู่ หัวหมู ๑ หัว ไก่บ้าน ๑ ตัว (ไว้ใช้สำหรับเสี่ยงทาย) ผลไม้ ขนม น้ำ สาโท หมากพลู บุหรี่ ข้าวตอกดอกไม้ ไปที่ศาล จ้ำจะนำ เซ่นไหว้เจ้าปู่หนองอุดม เมื่อเสร็จพิธีชาวบ้านจะพากันนำผลไม้ไปรับประทาน เพราะเชื่อกันว่าสามารถรักษาโรคภัยไข้เจ็บได้ บ้างก็พากันเก็บข้าวตอกดอกไม้ที่ใช้ในพิธีไปบูชาที่บ้านเพื่อความเป็นสิริมงคล ตกบ่ายจ้ำจะนำบั้งไฟเสี่ยง ๒ บั้ง สำหรับจุดเสี่ยงทายว่า บ้านเมืองจะอยู่เย็นเป็นสุขหรือไม่ และอีกหนึ่งบั้งคือเสี่ยงทายว่า ฝนฟ้าจะตกตามฤดูกาลหรือข้าวปลา อาหารไม่บริบูรณ์ ถ้าบั้งไฟขึ้นแสดงว่าสิ่งที่ได้เสี่ยงทายไว้เป็นไปตามที่ได้ขอไว้ แต่ถ้าบั้งไฟเสี่ยงไม่ขึ้นแสดงว่าสิ่งเสี่ยงทายไว้ไม่เป็นตามที่ได้ขอ จากการสัมภาษณ์ชาวบ้านในระยะแรกการไหว้ศาลเจ้าปู่หนองอุดมนั้นมีการบน บ่าวสาวด้วย จากการสัมภาษณ์ นายประเสริฐ บูรพักต์ อายุ ๗๒ เล่าว่า [๖]

“สมัยตะกี้เขากะสิบ๊าบ่าวสาวขึ้น สมมติว่าฝนตกตามฤดูกาล กะสิให้ชีวิตผู้บ่าวผู้สาวส่ำน้อยปีละคู่ แต่ว่าเดียวนี้เขาบ่เฮ็ดกันแล้ว ทางราชการเขาห้ามเพราะมันตายหลายตายทุกปี”

นอกจากเครื่องเซ่นไหว้ที่กล่าวมาแล้วนั้น ก็ยังมีการรำถวายเจ้าปู่หนองอุดมจะเป็นการรำของชาวบ้าน ในแต่ละหมู่บ้านนั้นมี บ้านนาเชือก บ้านกุดรัง บ้านบักหม้อ บ้านหนองม่วง บ้านหนองแสง บ้านหนองเรือ บ้านหนองเม็ก บ้านหินตั้ง บ้านหัวช้าง บ้านโคกกลม บ้านหนองทิศศร บ้านห้วยหิน บ้านค้อทิ ดำรงวัฒนา หนองเหล่าใหญ่ ห้วยทราย สันติสุขหมู่ที่ ๑๒ และ หมู่ที่ ๑๕ สระแก้ว ค้อม่วง และนักเรียนของโรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ โรงเรียนเทศบาลนาเชือก โรงเรียนวัดป่านาเชือก เจ้าหน้าที่องค์การบริหารส่วนตำบล เจ้าหน้าที่อำเภอ เจ้าหน้าที่เทศบาลตำบลนาเชือก และเจ้าหน้าที่ป่าดูนลำพันที่รวมตัวกันซ้อมรำเป็นเดือนๆ เพื่อที่จะรำถวายเจ้าปู่หนองอุดม จากการสัมภาษณ์ นางปราณี รัตนธรรม อายุ ๔๕ เล่าว่า[๗]

“ก็รำมาทุกปีตั้งแต่เป็นเด็กๆ จนตอนนี้ก็บรรจุเป็นครูอยู่โรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ ก็จะพาเด็กมารำแบบนี้ได้ ๓ ปีแล้ว”

การไหว้นั้นถือได้ว่าเป็นการเริ่มฤดูกาลทำการเพาะปลูกพืชผลทางการเกษตรของชาวบ้านก็ว่าได้เพราะการไหว้นั้นชาวบ้านต่างจะขอให้ ข้าวในไร่ตนนั้นบริบูรณ์ ได้ผลผลิตดี ฝนฟ้าตกตามฤดูกาล หากยังไม่ได้มีการไหว้ศาลเจ้าปู่หนองอุดมนั้นชาวบ้านจะยังไม่มีการเริ่มทำการเกษตรกัน เพราะเชื่อกันว่าจะทำให้พืชผลจะไม่ได้ตามที่ต้องการ บ้านเมืองจะเกิดภัยพิบัติ ฝนฟ้าไม่ตกต้องตามฤดูกาล

อาจกล่าวได้ว่าศาลเจ้าปู่หนองอุดม เป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจของคนในนาเชือกและบ้านรอบข้าง และชาวบ้านในนาเชือกก็ต่างในความเคารพนับถือต่อท่าน เพราะถือว่าเป็นศาลใหญ่ที่คอยดูแลปกปักรักษาคน ในนาเชือกและผู้คนที่เคารพท่าน เพราะจากการสัมภาษณ์ชาวบ้านทุกคนต่างพูดเหมือนกันว่าท่านนั้น ศักดิ์สิทธิ์มาก เวลามีเรื่องทุกข์ร้อนอะไรก็จะไปบนบอกต่อเจ้าปู่หนองอุดม 

 

[๑]นายเคน ปะตะเก อายุ ๖๙ บ้านเลขที่ ๒o หมู่ ๑ บ้านนาเชือก ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม

สัมภาษณ์จากการ ลงพื้นที่วันที่ ๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖o

[๒] “ผีอาฮัก” คือ การรักรักษาดูแลให้คนที่ศรัทธานั้นมีความสุข

[๓] นายน้อย เทียนอินทร์ อายุ ๙๒ (หมอจ้ำ) บ้านเลขที่ ๘ หมู่ ๑ บ้านนาเชือก ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม

สัมภาษณ์จากการ ลงพื้นที่วันที่ ๙ กุมภาพันธ์พ.ศ. ๒๕๖o

[๔] นางตุ เพียงศรี อายุ ๗๕ บ้านเลขที่ ๒ หมู่ ๑ บ้านนาเชือก ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม

สัมภาษณ์จากการ ลงพื้นที่วันที่ วันที่ ๑๔ เมษายน พ.ศ.๒๕๖o

[๕] ร.ต.ต. บุญช่วย คชโคตร อายุ ๗๑ บ้านเลขที่ ๑๙ หมู่ ๑ บ้านนาเชือก ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม

สัมภาษณ์จากการ ลงพื้นที่วันที่ วันที่ ๑๔ เมษายน พ.ศ.๒๕๖o

[๖] นายประเสริฐ บูรพักต์ อายุ ๗๒ บ้านเลขที่ ๙๓/๑๖ หมู่ ๑ บ้านหนองม่วง ตำบลนาเชือก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม

สัมภาษณ์จากการ ลงพื้นที่วันที่ ๒๓ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖o

[๗] นางปราณี รัตนธรรม อายุ ๔๕ คุณครูโรงเรียนนาเชือกพิทยาสรรค์ สัมภาษณ์จากการลงพื้นที่ไปรวมงานไหว้เจ้าปู่หนองอุดม

สัมภาษณ์จากการ ลงพื้นที่วันที่ ๑o พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖o

4,205 views

14

share