ศูนย์วิปัสสนาสากลไร่เชิญตะวัน ก่อตั้งขึ้นโดยท่าน ว.วชิรเมธี หรือพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี เมื่อวันที่ ๒๙ มกราคม ๒๕๕๒ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็น “ศูนย์กลางในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาสู่ประชาคมโลก” (International Meditation Center) รมณียสถานแห่งนี้ตั้งอยู่เลขที่ 217 บ้านใหม่สันป่าเหียง ต.ห้วยสัก อ.เมือง จ.เชียงราย บนเนื้อที่กว่า 170 ไร่ ทิศเหนือติด ทุ่งนา ทิศใต้ติดอ่างเก็บน้ำห้วยสัก ทิศตะวันออกติดอ่างเก็บน้ำห้วยสัก ทิศตะวันตกติดถนนของชุมชนนอกจากเป็นศูนย์กลางในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาแล้ว ศูนย์วิปัสสนาสากลไร่เชิญตะวัน ยังเป็นที่ตั้งของ สำนักงานมูลนิธิวิมุตตยาลัย สถาบันวิมุตตยาลัย มหาวิชชาลัยพุทธเศรษฐศาสตร์ (สถาบันการศึกษาทางเลือกเพื่อการพัฒนาตามปรัชญาพุทธเศรษฐศาสตร์) โดยที่มาของชื่อ เชิญตะวันนั้นหมายถึง “เชิญธรรมะมาเป็นแสงสว่างนำทางชีวิต” ธรรมะเป็นดั่งดวงตะวัน เมื่อดวงตะวันอุทัยขึ้นมาความมืดก็อันตรธานไป ฉันใด เมื่อธรรมะอุบัติขึ้นมาในใจของผู้ใด ความหลงก็ปลาสนาการไป ฉันนั้น ไร่เชิญตะวัน จึงเป็นดั่งรมณียสถานในการฝึกตน เพื่อก้าวพ้นจากความมืดมนอนธการของชีวิตและบรรลุสู่ภาวะ “โชติช่วงดั่งดวงตะวัน”

         ดังกวีนิพนธ์ที่ท่าน ว.วชิรเมธี นิพนธ์ไว้ว่า

         ภายในศูนย์วิปัสสนาสากลไร่เชิญตะวัน แบ่งเป็นสัดเป็นส่วนให้เข้าชม อีกทั้งยังแอบซ่อนปริศนาธรรมไว้ให้ผู้เข้าชมได้ขบคิด เพื่อเป็นแนวทางดำเนินชีวิต เช่น หอศิลป์ ว.วชิรเมธี อัจฉริยะสามเณร หุ่นเหล็ก Super Hero โพธิมณฑล ในแต่ละส่วนอยู่ใกล้กันสามารถเดินชมได้จนทั่ว อิ่มอกอิ่มใจกับธรรมชาติแล้วยังได้อิ่มธรรมะอีกด้วย