เราคงจะเคยได้ยินเสมอว่าผู้หญิงเป็นเพศที่แต่งตัวนาน ด้วยพิถีพิถันในทุกส่วนของร่างกาย ไม่เว้นแม้กระทั่งผม ที่ต้องสรรหาเครื่องประดับมาตกแต่งให้สวยงาม โดยเฉพาะ “ปิ่นปักผม” เครื่องประดับชิ้นงามที่อยู่บนเรือนผมของสตรีในทุกวัฒนธรรม
.
แต่สำหรับสาวบาบ๋า เพอรานากัน การปักปิ่นไม่ใช่แค่เรื่องของความสวยงามเท่านั้น แต่ยังมีความหมายที่แอบซ่อนอยู่อีกด้วย
.
ปิ่นปักผม ของสาวบาบ๋า เพอรานากันนั้น ถือเป็นเครื่องประดับที่มีรากฐานมาจากวัฒนธรรมจีน ทำจากวัสดุหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นไม้ เขาสัตว์ ทอง เงิน โลหะ หรือ แม้กระทั่งทำจากหยก โดยปิ่นที่ทำจากทองคำเป็นปิ่นแบบที่นิยมที่สุดของสาวบาบ๋า เพอรานากัน
.
ตามธรรมเนียม สาวบาบ๋า เพอรานากันจะปักปิ่นทั้งหมดสามชิ้น ปิ่นสองชิ้นแรกเรียกว่า “Korak Kuping” มีลักษณะยาวโค้งมนที่ส่วนปลาย ส่วนปิ่นชิ้นที่สามเรียกว่า “Bunga” เป็นปิ่นที่ทำเป็นลวดลายดอกไม้ หรือ ผีเสื้อ ถือเป็นลวดลายมงคลในวัฒนธรรมจีน
.
การประดับปิ่นลงบนมวยผมนั้น นอกจาก จะมีวัตถุประสงค์ในเรื่องของความสวยงามแล้ว ยังแฝงความหมายทางสังคมไว้อีกด้วย นับตั้งแต่เรื่องของวัสดุที่ใช้ ซึ่งบ่งบอกถึงฐานะทางสังคมของผู้เป็นเจ้าของ การบ่งบอกสถานะของผู้ปัก สาวบาบ๋า เพอรานากัน จะถือการปักปิ่นเป็นลัญลักษณ์การเปลี่ยนผ่านจากวัยเด็กสู่วัยสาว รวมถึงการจับจองเป็นคู่หมั้นตามวัฒนธรรมจีน ปิ่นจึงเป็นเครื่องประดับที่แอบซ่อนนัยยะ ความหมายทางวัฒนธรรมเอาไว้ด้วย
.
มีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยเกี่ยวกับการปักปิ่นของหญิงสาวชาวบาบ๋า เพอรานากัน ที่สามารถบ่งบอสถานะความโสดด้วยนะ ถ้าหากหญิงสาวปักปิ่นทางด้านขวาแสดงว่าเป็นสาวโสดจีบได้ ส่วนถ้าหากปักทางซ้ายคือหญิงสาวที่มีเจ้าของแล้ว เพราะฉะนั้นหนุ่ม ๆ ที่จะขายขนมจีบใครก็ดูให้ดีก่อนนะครับ อย่าหาว่าทางมิวเซียมไม่เตือน
.
อ้างอิง/ข้อมูลเพิ่มเติม
1. หนังสือวิวาห์บาบ๋าภูเก็ตและข้อมูลจาก อ.ฤดี ภูมิภูถาวร
2. ศูนย์ข้อมูลอัญมณีและเครื่องประดับสถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
3. https://www.roots.sg/learn/collections/listing/113063