สวัสดีค่ะ ดิฉันชื่อ นางสาวเนตรนภา สุวรรณชิต กำลังศึกษาอยู่มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตสงขลา ดิฉันมีความภาคภูมิใจที่ได้เกิดเป็นชาวสงขลา หากพูดถึงจังหวัดสงขลาแน่นอนว่าจะต้องนึกถึงสถานที่ท่องเที่ยวที่มีความหลากหลายที่แตกต่างกันไป แต่บางครั้งน้อยคนมากที่จะนึกถึงและมองข้ามสถานที่ท่องเที่ยวแห่งนี้ ที่สามารถบ่งบอกถึงวิถีชีวิตและตัวตนของคนใต้ได้เป็นอย่างดี ซึ่งการที่จะทำความเข้าใจวิถีชีวิต รวมไปถึงจิตวิญญาณวัฒนธรรมของปักษ์ใต้ในระยะเวลาอันสั้นและครบถ้วนมากที่สุดนั้นคงไม่มีสถานที่อื่นใดเหมาะสมไปกว่า พิพิธภัณฑ์คติชนวิทยา สถาบันทักษิณคดีศึกษา ตั้งอยู่หมู่ที่ 1บ้านอ่าวทราย ตำบลเกาะยอบริเวณใกล้เชิงสะพานติณสูลานนท์ช่วงที่ 2 นับว่าเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่แฝงไปด้วยความรู้ที่น่าสนใจ เป็นแหล่งเรียนรู้วิถีการดำรงชีวิต ความเป็นอยู่ของชาวภาคใต้ ชาวจังหวัดสงขลา จุดเริ่มต้นที่ดิฉันนำสถานที่ท่องเที่ยวแห่งนี้มาเขียนเป็นเรื่องเล่า ครั้งหนึ่งดิฉันได้มีโอกาสไปทัศนศึกษากับทางโรงเรียนเป็นครั้งแรกที่ได้รู้จักและสัมผัสพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ตอนแรกดิฉันกับเพื่อนๆก็รู้สึกเฉยๆกับการออกนอกสถานที่ไปทัศนศึกษา แต่พอถึงพิพิธภัณฑ์เพียงเพียงแค่เดินลงจากรถบัสดิฉันก็รู้สึกตื่นเต้นช่างเป็นอะไรที่น่าตื่นตามากเลยทีเดียว พิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่บนเนินสูงรอบๆสวยงามมากรายล้อมไปด้วยทะเลสาบสงขลา สามารถมองเห็นสะพานติณสูลานนท์ทอดยาวออกไป มีจุดชมวิวให้นักท่องเที่ยวขึ้นไปชมบรรยากาศรอบๆจังหวัดสงขลา และที่น่าสนใจเป้นอย่างยิ่งก็จะเป็นอาคารพิพิธภัณฑ์ที่มีรูปแบบแปลกตาไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน มีลักษณะตัวอาคารเป็นบ้านแบบทรงไทยยกพื้นมีบันไดไม้ เชื่อมต่อขึ้นสู่ตัวบ้าน แบ่งออกเป็น 4 อาคารทุกๆห้องในพิพิธภัณฑ์เชื่อมต่อกัน แต่ละอาคารแบ่งออกเป็นห้องๆแสดงเกี่ยวกับประวัติศาสตร์และชาติพันธุ์ โบราณวัตถุที่เกิดจากภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่นจังหวัดสงขลา ห้องแสดงเครื่องประดับศาสตราวุธที่ใช้กันมาภาคใต้ เช่น กริช มีดชายธง มีดหางไก่ ห้องแสดงผ้าทอพื้นเมือง เนื่องจากจังหวัดสงขลายังขึ้นชื่อเรื่องผ้าทอ ได้เห็นได้รู้จักผ้าทอในลวดลายต่างๆที่หาชมได้อยากรวมถึงเครื่องมือที่ใช้ทอผ้าในสมัยนั้นๆเป็นอะไรที่น่าตื่นตาเป็นอย่างมาก มีห้องที่แสดงเกี่ยวกับการดำรงชีวิตของคนในอดีตแสดงไว้ในรูปแบบของหุ่นขี้ผึ่งที่ปั้นเป็นรูปร่างเสมือนคนจริงๆใช้บอกเล่าให้เห็นภาพเกี่ยวกับการประกอบอาชีพ ชีวิตความเป็นอยู่ของคนในสมัยนั้น และที่ขาดไปได้เมื่อมาเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ คือห้องแสดง กระต่ายขูดมะพร้าว แต่ภาษาถิ่นภาคใต้คนในจังหวัดสงขลามักเรียกว่า เหล็กขูด ลักษณะส่วนที่เป็นตาเหล็กขูดทำด้วยเหล็กดัดให้งอคล้ายคอห่าน ปลายแบนโค้งขนาด 3 นิ้วมือมีฟันถี่เหมือนฟันปลา ส่วนที่เป็นตัวสำหรับนั่งทำด้วยไม้มีรูปแบบที่แตกต่างกัน นับว่าหาชมได้อยากดิฉันเป็นชาวจังหวัดสงขลาเองก็ยังไม่เคยเห็นกระต่ายขูดมะพร้าวในรูปแบบนี้ถือว่าเป็นกำไรชีวิตอีกอย่างหนึ่งเลยค่ะ ยังมีห้องแสดงวิถีชีวิตชาวสงขลา อาทิ การแสดงการละเล่นของเด็ก เช่น การเล่นซัดราว การเล่นว่าว ลูกข่าง ห้องแสดงประเพณีของชาวภาคใต้ที่ไม่เหมือนใคร ห้องเรียนรู้ศาสนาที่มีตั้งแต่สมัยโบราณ ห้องแสดงเงินตราตั้งแต่สมัยโบราณ พัฒนาการของเงินในยุคสมัยต่างๆตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันและรวมถึงการแสดงเงินตราของประเทศอื่น นอกจากแหล่งเรียนรู้ที่ดิฉันได้เข้าไปสัมผัสเยี่ยมชนแล้วนั้น ทางพิพิธภัณฑ์ก็ยังมีร้านค้าพื้นเมืองจำหน่ายของที่ระลึกแก่ผู้เยี่ยมชม เช่น หัตถกรรมกระจูด ผ้าทอเกาะยอ ผลิตภัณฑ์จากเปลือกหอย ผลิตภัณฑ์จากกะลามะพร้าวเป็นต้น และที่น่าประทับใจอีกอย่างหนึ่งในการไปทัศนศึกษาครั้งนี้ คือท่านวิทยากรที่มาให้คำแนะนำสถานที่ให้ความรู้พาเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ นับว่าเป็นความโชคดีอย่างยิ่งที่ได้มา สัมผัสเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ให้ดิฉันได้รับทั้งความรู้ ประสบการณ์ย้อนรอยอดีต ที่หาไม่ได้จากในห้องเรียน เป็นความโชคดีที่ดิฉันเกิดมาในจังหวัดสงขลาภาคภูมิใจในอารายธรรมประเพณีของบ้านเรา และนี้ก็เป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่ดิฉันนำเอา พิพิธภัณฑ์คติชนวิทยา สถาบันทักษิณคดีศึกษา มาเขียนเรื่องเล่าเพื่อให้ผู้อ่านได้ซาบซึ้งเข้าถึงสถานที่ท่องเที่ยวแห่งนี้ ให้นักท่องเที่ยวและเยาวชนรุ่นใหม่รับรู้และไม่มองข้ามในการหาความรู้ประสบการณ์จากพิพิธภัณฑ์แห่งนี้และสุดท้ายนี้ดิฉันของฝากสถานที่ท้องเที่ยวแห่งนี้ไว้ในใจทุกคนด้วยน่ะค่ะ