ผาธรรมนิมิต

อุทยานพุทธศิลป์บนหน้าผา

                  วัดห้วยผาเกี๋ยงหรือวัดผาธรรมนิมิตเดิมมีชื่อว่า สำนักวิปัสสนาผาธรรมนิมิต เริ่มก่อตั้งพ.ศ.๒๕๒๕

ตั้งอยู่หมู่ที่ ๑๒ ตำบลท่าวังทอง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา สถานที่ตั้งของวัดอยู่บนเขาที่มีแต่หินและหน้าผาหิน ติดกับบริเวณเมืองพะเยาเก่าซึ่งเป็นแนวเขตเมืองโบราณเก่าแก่ของเมืองพะเยา มีหน้าผายาวไปตามแนวเขาซึ่งเป็นภาษาพูดกันติดปากว่า เมืองผายาว แต่ในตำนานนั้นมีชื่อว่าเมืองสีหราช และกลายเป็นเมืองพะเยาในปัจจุบัน

          พระบรรเลง สุมโน เจ้าอาวาสวัด เป็นผู้ก่อตั้งวัดแห่งนี้มาเป็นระยะเวลากว่า ๓๕ ปีมาแล้ว พระบรรเลง จำพรรษาอยู่ในวัดแห่งนี้เพียงรูปเดียว พระบรรเลงได้เล่าถึงเหตุที่ได้ชื่อว่าผาธรรมนิมิต ก็เพราะว่ามีชาวบ้านในละแวกนั้นได้เกิดนิมิตฝันว่า  มีแสงสว่างสีรุ้งพวยพุ่งขึ้นจากหน้าผาที่ปฏิบัติธรรมนั้นสูงเสียดฟ้า แล้วแสงนั้นได้กระจายออกไปยังทิศทั้ง ๔ ซึ่งตีความหมายได้ว่าแสงสว่างคือดวงปัญญาญาณอันเกิดจากการปฏิบัติธรรมจะปรากฏขึ้น ณ ที่แห่งนี้ แล้วถูกเผยแผ่ไปยังทุกสารทิศ  ซึ่งปรากฏการณ์ดังกล่าวเป็นนิมิตหมายว่าในภายภาคหน้าสถานที่แห่งนี้จะเป็นแหล่งก่อให้เกิดปัญญาญาณ จนสามารถเข้าถึงธรรมของพระพุทธองค์ได้อย่างแท้จริง

          บริเวณวัดเป็นพื้นที่เงียบสงบ มีความเป็นธรรมชาติ อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้ และเป็นหน้าผาหิน เมื่อได้ก่อตั้งวัดพระบรรเลงคิดสร้างพระขึ้นมา จึงได้เอาหินตามหน้าผา และตามโขดหินในบริเวณวัดทำการแกะสลักพระพุทธรูปปางต่างๆที่หน้าผาขึ้นมาอย่างต่อเนื่อง

พระพุทธรูปแกะสลักบนหน้าผาองค์แรกในวัด

          เนื่องในวารดิถีครบรอบ ๘๐ พรรษาพระชนมายุของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทางวัดได้สร้างพระพุทธปฏิมากร ปางกามโภคีไสยาสน์ เพื่อเฉลิมพระเกียรติ  โดยแกะสลักรูปพระปฏิมากรลงไปบนหน้าผาที่สูงประมาณ ๕ เมตร โดยแกะสลักเป็นรูปนูนสูง มีความยาว ๑๒ เมตร หันพระพักตร์ไปทางทิศตะวันออก และหันพระเศียรไปทางทิศเหนือ  ได้รับสมญานามว่า พระศรีนวมินทราทิตย์มหาโพธิสัตว์

ปัจจุบันภายในวัดมีปฏิมากรรมพระพุทธรูปแกะสลักบนหน้าผามากมาย มีความวิจิตรงดงามตระการตา เกิดความประทับใจต่อผู้ที่ได้มาพบเห็น ที่แห่งนี้จึงเป็นอุทยานพุทธศิลป์ แหล่งประวัติศาสตร์คู่บ้านคู่เมืองพะเยา