น้ำตกจำปาทอง อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยหลวง จังหวัดพะเยา ภายในน้ำตกเป็นป่าดิบชื้น มีต้นไม้ขนาดใหญ่ขึ้นอยู่หนาแน่น เดิมมีต้นจำปาทองจำนวนมาก และเชื่อว่ามีนางฟ้าสถิตย์อยู่จึงตั้งชื่อน้ำตกตามชื่อต้นจำปาทองที่มีอยู่จำนวนมาก ซึ่งชาวเหนือเรียกว่า “จำปาตอง” หรือภาษากลางเรียกว่า “จำปาทอง”

          น้ำตกจำปาทองเป็นน้ำตกขนาดใหญ่สูงชันมีทั้งหมด ๖ ชั้น ชั้นที่ ๒ และชั้นที่ ๓ เป็นชั้นที่สวยที่สุด น้ำตกมีความใสสะอาด ตกลงมาเป็นชั้นๆ คล้ายงาช้างบ้าง หัวช้างบ้าง จึงมีชื่อเรียกน้ำตกตามลักษณะของแต่ละชั้น เช่น ชั้นที่ ๓ ค้างคาวเหิน และน้ำตกจำปาทองยังเป็นต้นน้ำที่ไหลลงสู่กว๊านพะเยา มีความอุดมสมบูรณ์ และมีน้ำตลอดทั้งปี นอกจากนี้ปัจจุบันได้มีการนำน้ำจากน้ำตกจำปาทองมาผลิตเป็นไฟฟ้าพลังงานน้ำ เพื่อประโยชน์ของชุมชน และอุทยานแห่งชาติดอยหลวง

           น้ำตกจำปาทองตั้งอยู่ท่ามกลางป่าที่มีความสมบูรณ์และมีทัศนียภาพที่สวยงาม มีเส้นทางศึกษาธรรมชาติ มีพันธุ์ไม้และพืชสมุนไพรหลายชนิด มีสัตว์ที่พบในบริเวณนั้นคือ หมูป่า ไก่ป่า ลิง กระรอก กิจกรรมสำหรับนักท่องเที่ยวคือการชมทิวทัศน์ ชมพรรณไม้ ดูนก ดูผีเสื้อ เดินป่าศึกษาธรรมชาติ เที่ยวน้ำตก ซึ่งเป็นการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เหมาะสำหรับการมาพักผ่อนหย่อนใจ สามารถนั่งทานอาหาร นั่งอ่านหนังสือ และสามารถเล่นน้ำในลำธารของน้ำตกจำปาทองได้