ในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี มีชาวต่างชาติหลายชาติมาจากดินแดนอันไกลโพ้น เข้ามาติดต่อทำการค้าขายกับกรุงศรีอยุธยา

"ชาวฮอลันดา" (หรือ ประเทศเนเธอร์แลนด์) ก็เป็นชาติหนึ่งที่เข้ามาติดต่อทางการค้าเช่นกัน แรกเริ่มเดิมทีเขาเข้ามาเพื่อหวังติดตามเรือบรรณาการสยามที่ถูกส่งไปที่จีนในสมัยราชวงศ์หมิง เนื่องจากจีนเป็นตลาดใหญ่ที่สุดในเอเชีย และหากจะค้าขายกับจีน จะต้องเข้าไปในฐานะผู้ถวายบรรณาการเท่านั้น 

แต่เมื่อมาติดต่อกับสยามก็พบว่า สยามมีอะไรมากกว่าที่เขาคิด สยามเป็นดินแดนที่มีความอุดมสมบูรณ์มาก มีสินค้าที่ต้องการ ได้แก่ ไม้ฝาง หนังกวาง หนังปลากระเบน แร่ดีบุก เป็นต้น จึงทำให้วัตถุประสงค์ในการเข้ามาของชาวฮอลันดาเปลี่ยนไป

ในยุคนั้นมีการตั้งบริษัท "วีโอซี" ซึ่งเป็นบริษัทการค้าทางทะเลที่ใหญ่ที่สุดในโลกในขณะนั้น เกิดจากการระดมทุน ซื้อขายหุ้นกัน เพื่อเป็นการกระจายความเสี่ยงในการลงทุนไปยังผู้ร่วมทุนต่างๆ "วีโอซี"มีเรือเดินสมุทรเกือบ 5,000 ลำ ลูกจ้างเกือบ 1,000,000 คน ส่งมาประจำการที่เอเชีย แค่พรรณนาเท่านี้ ท่านผู้อ่านก็คงเห็นความยิ่งใหญ่ของบริษัทแห่งนี้แล้ว 

"ชาวฮอลันดา" เข้ามาสมัยพระนเรศวรมหาราช (พ.ศ. 2147) เพื่อเจริญสัมพันธไมตรี แต่ต่อมาในสมัยพระเจ้าปราสาททอง (พ.ศ. 2177) "วีโอซี" ได้ให้ความช่วยเหลือทางทหาร สยามจึงตอบแทนโดยให้พื้นที่ก่อตั้งสถานีการค้าที่ติดแม่น้ำเจ้าพระยาและอยู่นอกเกาะเมือง ซึ่งก็คือบ้านฮอลันดาในปัจจุบันนั่นเอง

นอกจากการค้าขายแล้ว ชาวฮอลันดายังนำเข้านวัตกรรมแปลกใหม่ในสยามอีกมากมาย เช่น เครื่องแก้ว ขวดไวน์ เครื่องเขียน แว่นสายตา กล้องส่องทางไกล เป็นต้น เป็นการเปิดโลกกว้างให้สยามเห็นถึงเทคโนโลยี นวัตกรรม วิทยาศาสตร์ในสมัยนั้นอีกด้วย

ก่อนที่จะเสียกรุงศรีอยุธยา พม่าได้ล้อมกรุงศรีฯเอาไว้ จน พ.ศ.2308 ชาวฮอลันดาและพวกวีโอซีจึงตัดสินใจอพยพคนออกจากกรุงศรีฯ จึงถือว่าเป็นการสิ้นสุดในการค้าขายสมัยกรุงศรีอยุธยา 

จนกลางพุทธทศวรรษ 2360 และ 2370 เรือสินค้าของเนเธอร์แลนด์จึงเริ่มกลับมาค้าขาที่กรุงเทพฯอีกครั้ง หลังจากนั้นรัชกาลที่ 5 เสด็จเยือนเนเธอร์แลนด์เมื่อปี พ.ศ.2440 เพื่อขอวิศวกรชาวเนเธอร์แลนด์มาวางระบบชลประทาน ประตูน้ำที่ถูกสร้างตอนนั้นบางแห่งจำนวนมากทั้งในและนอกกรุงเทพฯ ยังใช้งานจนถึงปัจจุบันนี้ 

บทสรุป: จะเห็นได้ว่าชาวต่างชาติที่มาจากดินแดนอันไกลโพ้นทะเลนอกจากเข้ามาเพื่อการค้าขายแล้ว ยังเป็นพันธมิตรช่วยสยามในเรื่องการเมือง การนำนวัตกรรม วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามา ทำให้สยามเจริญก้าวหน้ายิ่งขึ้น และเป็นการผูกมิตรสัมพันธไมตรีตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบันอีกด้วย

"บ้านฮอลันดา" ตั้งอยู่ที่ ต.คลองสวนพลู อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา 

เปิดทำการทุกวันพุธ - วันอาทิตย์ เวลา 9.00 - 17.00 น. ไม่เว้นวันหยุดราชการ

อาคารพิพิธภัณฑ์สไตล์ยุโรป โดยห้องจัดแสดงนิทรรศการอยู่ชั้น 2 ส่วนชั้นล่างมีขายของที่ระลึก และเครื่องดื่มต่างๆ

ค่าเข้าชม 50 บาท หากมีบัตร Muse Pass เข้าฟรี!!!