ทะเลสาบเชียงแสน เป็นที่ราบน้ำท่วมขังในเขตอำเภอเชียงแสน เป็นที่รับน้ำจากห้วยเล็กๆต่อมาจากฝายกั้นน้ำ ทำให้กลายเป็นบึงขนาดใหญ่ มีพื้นที่ประมาณ 2,711 ไร่ พื้นที่บางส่วนถูกประกาศให้เป็นเขตห้ามล่าสัตว์เมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2528 มีตำนานเกี่ยวพันถึงเมืองโยนกนาคพันธุ์ หรือเวียงหนองล่มเมืองโบราณที่กลายเป็นหนองน้ำใหญ่ เนื่องด้วยพญาไชยชนะ ผู้ครองนครโยนก ได้จับปลาไหลเผือกตัวใหญ่เท่าต้นตาลมาฆ่าและชำแหละ และนำเนื้อแจกจ่ายให้ชาวบ้านทั่วไป มีเพียงหญิงม่ายชราเพียงรายเดียวเท่านั้นที่ไม่ยอมกินเนื้อปลาไหลเผือก ในเวลาเย็นมีนานพผู้หนึ่งมาเตือนให้เก็บตัวอยู่แต่ในบ้านตลอดค่ำคืน พอเวลาพลบค่ำเกิดแผ่นดินไหวสั่นสะเทือนไปทั่ว จนรุ่งเช้าหญิงม่ายชราได้ออกมาจากบ้านจึงพบว่า นครโยนกกลายสภาพเป็นหนองน้ำขนาดใหญ่เหลือเพียงบ้านตนอยู่กลางหนองน้ำ จึงเรียกขานว่า ดอนแม่ม่ายหรือเกาะแม่ม่าย อยู่ในทะเลสาบเชียงแสนจนทุกวันนี้ แต่จากการได้สำรวจพื้นที่กลับพบว่าบริเวณโดยรอบทะเลสาบเชียงแสนไม่มีจุดใดเลยที่มีสภาพเป็นเกาะ จากที่ได้รับข้อมูลจากชาวบ้านเกาะแม่ม่ายนั้นอยู่ในบริเวณวัด ป่าหมากหน่อ บริเวณบ้านเวียงหนองร่ม เมื่อสำรวจบริเวณโดยรอบพบว่า บริเวณโดยรอบของวัดมีลักษณะคล้ายเป็นเกาะล้อมรอบน้ำ อีกทั้งยังพบโบราณวัตถุที่สำคัญคือ ดาบโบราณ ด้ามจับแกะสลักเป็นรูปพญานาค และเศษวัตถุโบราณอีกจำนวนมาก อาจสันนิฐานได้ว่า วัดป่าหมากหน่อแห่งนี้อาจจะเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรโยนกนคร และเป็นจุดเริ่มต้นของตำนานทะเลสาบเชียงแสน

อุโบสถ์วัดป่าหมากหน่อ บริเวณบ้านบรรณมีการปั้นเป็นรูปดาบโบราณที่ขุดค้นพบ

พระธาตุวัดป่าหมากหน่อ

ดาบโบราณที่ขุดเจอบริเวณวัดป่าหมากหน่อ